Pożółkłe piksele: 30 lat minęło

Facebook przypomina czasem wpisy sprzed lat. Ten jeden raz się przydało, ponieważ wyświetlił mi wpis z 2018 roku. O grze. Starej, bo wówczas 25 letniej.

W grudniu tego roku minie trzydzieści lat od ukazania się gry Warlords2. Jak widać po cyferce na końcu, poprzedzała ją Warlords bez cyferki (zwana później “jedynką”), ale w nią nie grałem (wówczas, spróbowałem po latach, ale nie wpadłem w zachwyt).

Dziś to, oczywiście, prastaroć. Co nie znaczy, że nie próbuję do niego wracać. Niestety, dostępna na GOG wersja to Warlords 2 Delux. Oferuje wprawdzie stosy dodatków pozwalających rozegrać scenariusze np. I wojny światowej, rewolucji w rosji (da się grać Piłsudskim) albo krucjat (da się grać np. Żydami), jednak mnie cieszy mniej, ponieważ przywykłem do rozwiązań graficznych z klasycznych Warlords2 i do nich wolę wracać. Są ładniejsze i już.

Dziś, oczywiście, wygląd oraz większość rozwiązań z Warlords to prehistoria. Nawet gdy ukazało się W2 Deluxe, to w tym samym roku wyszły pierwsze Hirołsy, które też graficznie były bardziej rozbudowane, pozwalały też na lepszy graficznie i ciekawszy rozwój miasta. Ba, mogliśmy widzieć, jak to miasto się zmienia! Warlords2 takich cudów nie oferowało. “Rozwój” miasta polegał na dokupywaniu w nim możliwości budowania nowych jednostek. Nawet nie budynków, w których te jednostki by powstawały, od razu jednostki. Poza tym ilość rodzajów jednostek, jakie mogliśmy budować, była ograniczona w każdym mieście. Same miasta różniły się zaś właśnie rodzajami armii, jakie można w nich budować, przynoszonym przez nie dochodem (nie do podniesienia) i obronnością (nie do podniesienia). Miasta można było plądrować (wtedy znikała z nich możliwość budowania co lepszych jednostek, a po wielokrotnym splądrowaniu możliwość budowania czegokolwiek – póki jej znów nie wykupiliśmy) albo spalić. Spalonych nie dało się odbudować. Za to mogliśmy zmieniać tym miastom nazwy, co mnie akurat sprawiało mnóstwo frajdy.

Gra podsyłała nam herosów. Każdy miał własne współczynniki, także płeć (ale tylko jedną z dwu). Współczynniki wpływały na wartości bojowe herosa, ale też armii, jaką dowodził, jego prędkości, a czasem na wysokość dochodu miasta, w którym akurat przebywał. Inaczej niż Hirołsach, herosi brali bezpośredni udział w walce i łatwo mogli zginąć (nie brano ich do niewoli, nie odradzali się). Współczynniki herosów rosły w miarę jak rośli oni w doświadczenie (maksymalnie do 4 poziomu), mogli też ulepszać się dzięki sztandarom (każda nacja miała swój sztandar dodający bonus herosowi, ale sztandary te można było przejmować po zabitych przeciwnikach, tworząc ze swojego bohatera maszynę do zabijania), albo dzięki przedmiotom znajdywanym w ruinach bądź otrzymywanym za wykonanie zadań otrzymywanych w świątyniach. O płci i ewentualnej zmianie imienia bohatera, decydowaliśmy gdy gra informowała nas o jego przybyciu. Nie musieliśmy go zatrudniać, jeśli chcieliśmy oszczędzić kasy. Niestety, zatrudnienie wiązało się ze sporym wydatkiem, zwykle co najmniej tysiąca sztuk złota.

Ruiny i świątynie? Tak, Warlords2, choć co do zasady był grą strategiczną, miał już wtedy elementy RPG. Pierwszy to oczywiście zdobywanie doświadczenia przez herosów. Herosi mogli też pozyskiwać w świątyniach zadania (zwykle sprowadzające się do zabij tego i owego, zajmij jakieś konkretne miasto, albo splądruj ileś miast wroga), za co otrzymywali dary: losowo jakiś magiczny przedmiot lub talent, kasę albo elitarne jednostki. Naprawdę wypasiony heros potrafił latać (i czasem nieść na plecach całą armię), poruszać się z dwa razy większą prędkością niż inni, zwiększać dochód w mieście, w którym przebywał, zwiększać współczynniki bojowe swojej armii a nawet samodzielnie wycinać w pień armie przeciwników. Przy czym eksploatacja ruin mogła skończyć się także śmiercią bohatera.

Awansować mogły też poszczególne jednostki, jeśli program uznał, że wykazały się na polo walki – wtedy przyznawał im odznaczenia. Jedna jednostka mogła otrzymać maksymalnie cztery ordery, każdy jakoś zwiększał jej zdolność bojową.

A rodzajów jednostek było mnóstwo. Od zwykłych piechociarzy stanowiących najczęściej mięso armatnie (a byli jeszcze i słabsi od nich chłopi), przez nieco lepszą ale wolniejszą ciężką piechotę, lekką i ciężką kawalerię, katapulty i słonie po duchy, upiory, wilki, minotaury, gryfy, pegazy, demony, diabły, anioły i smoki. I nie, nie wymieniłem wszystkich. Każda z nich miała swoje specyfiki i różnie sprawdzała się w zależności od okoliczności. Zróżnicowanie terenu miało bowiem wpływ na walkę. Znaczenie miała też kolejność ułożenia jednostek. Niestety, sama bitwa rozgrywana była przez komputer. Toczyła się w szczególny sposób, jakby w formie pojedynków poszczególnych jednostek. Nasz oddział mógł składać się z maksymalnie ośmiu jednostek (w tym heros, jeśli go mieliśmy w grupie). Ustawiane były one automatycznie w szeregu od najsłabszej po najsilniejszą a komputer wyliczał, uwzględniając także czynnik losowy, jak pierwsza w szeregu jednostka sprawdza się w walce z analogiczną jednostką u przeciwnika. Jeśli ginęła, zaczynał przeliczać to samo dla drugiej, jeśli wygrywała, sprawdzał jak poradzi sobie w starciu z drugą u przeciwnika. I tak, aż z jednego z oddziałów nic nie zostało. Gdy dochodziło do walki, gracz nie miał już nic do powiedzenia, obserwował tylko jak się toczy. Mógł jednak decydować o kolejności ustawienia wojsk (niestety, nie dla pojedynczych oddziałów, ale od razu dla całej armii) i np. ustawić na początku szeregu jednostkę najsilniejszą, która zwykle masakrowała pierwsze linie wroga. Jednak, jeśli w końcu przegrała, jednostka po niej stykała się zwykle z silniejszym przeciwnikiem. Ponieważ gra była rozgrywana w turach, gracz mógł manewrować z takimi ustaleniami w dowolnym momencie własnej tury, zmieniając ustawienia w zależności od bitwy, jaką właśnie zamierzał stoczyć. Jednak ustawienie przyjęte na koniec tury gracza pozostawało aktualne aż do następnej i przez ten czas oddziały musiały sobie radzić broniąc się przed atakami wrogów. teoretycznie najlepiej było budować armię z samych najlepszych jednostek, to jednak mogło zrujnować nasz budżet, bo samo korzystanie z armii go obciążało. Ponadto najlepsze jednostki budowały się zwykle najdłużej, choć niektóre miasta bywały szczególne i potrafiły skracać czas budowy. Czasem kosztem obniżenia siły jednostki, a czasem nie. Miasto, które budowało np. lekką piechotę o sile ciężkiej było nie lada gratką.

Gra oferowała też transport morski (tylko z portów i przystani). Potrafił on przyspieszać podróż armii, ale wiązał się z ryzykiem, bo na morzu nawet najbardziej wypasiona jednostka miała tę samą siłę bazową: 1. Co oznaczało, że okręt pełen chłopów mógł pokonać okręt pełen słoni i diabłów. Ale przepadał już w starciu np. ze smokami, czy aniołami, ponieważ jednostki latające zachowywały na morzach i rzekach pełną zdolność bojową.

Istniała w Warlords2 mizerna dyplomacja. Sprowadzała się ona do prób zawierania pokoju bądź przynajmniej zawieszenia broni (wtedy wróg nie atakował miast gracza, ale jeśli spotkał jego oddziały w polu, mógł je zaatakować).

To, co mnie sprawiło w tej grze dodatkową frajdę, to wolność jaką dawała w nazywaniu frakcji, miast i herosów. Można było robić z nimi, co tylko się chce. Chyba nikogo nie zdziwi, że pierwszą “moją” grą, jaką rozegrałem, był podbój świata Czarną Kompanią.

Gra oferowała gotowe scenariusze (kilkanaście), ale też możliwość rozegrania własnej kampanii, podczas której dostawaliśmy możliwość ukształtowania kontynentu wedle własnej woli, przy pomocy suwaków decydujących o procentowej ilość wód, lasów, gór itp., o ilości miast, o tym, czy w grze będzie można budować tylko zwykłe, czy także magiczne jednostki. Przed grą można było nie tylko zdecydować o nazwach swoich przeciwników ale też o stopniu agresywności każdego z nich, a nawet o ich specyficznych charakterach. Ile gier dziś oferuje taki wybór. Gracz mógł też zdecydować, czy w danej rozgrywce tury mają następować po sobie w stałej kolejności, czy też losowo.

Ostatnim elementem, który sprawiał mi mnóstwo radości, i którego potem daremnie poszukiwałem n.p. w serii Total War, był zapis historii gry. W każdym momencie mogliśmy wejść w historię naszego państwa, obejrzeć jak wyglądało na mapie np. 100 tur wcześniej, sprawdzić w której turze przybył do nas dowolny z herosów oraz kiedy i gdzie zginął. Także zdobycie każdego miasta było zapisane z informacją o tym, który z herosów je zdobywał (chyba, że zdobywała je armia bez herosa – bo można było robić i takie). Niestety, historia kończyła się na turze 199. Zwykle świat mieliśmy już wtedy podbity, ale nie zawsze.

Spędziłem z tą grą wiele lat, bo zdolna była oferować niesamowitą rozmaitość rozrywki. W najbardziej szalonych czasach zmieniałem nawet napisy na drogowskazach (dało się!) by np. upamiętnić jakąś bitwę czy śmierć bohatera. Z chłopów robiłem wesołych piratów masakrujących wrogie armie na morzach i rzekach, odgrywałem przygody Czarnej Kompanii, kampanie Władcy Pierścieni, bohaterów Kresa, a nawet własnej rodziny:). Potem raz, dwa razy do roku wracałem do Warlordsów2 dla przyjemnej nostalgii. Ponieważ szykuję się teraz do zakupu nowego komputera, po ośmiu latach grania na laptopie (i konsoli), nie wiem, czy nie będzie to pierwsza gra, jaką spróbuję na nim odpalić. Grę, jaka powstała, gdy o wielu dzisiejszych urządzeniach, bez jakich niekoniecznie wyobrażamy sobie życie, nawet nie śniliśmy. Dziś nawet nasze telefony byłyby dla niej zbyt szybkie i nowoczesne.